Gevolgen voor mij
Wat merk jij van de problemen van je ouder?
Als je ouder psychische en/of verslavingsproblemen heeft kan dit verschillende gevolgen hebben voor jou als kind. Misschien herken je hier iets van:
- Je krijgt minder aandacht van je ouders dan je zou willen.
- Je ouders zitten je juist te veel op je lip.
- Je voelt je soms niet gewenst of gewaardeerd, terwijl je zo je best doet om je goed te gedragen en je ouders geen (extra) zorgen te geven.
- Je bent continue op je hoede.
- Er zijn meer ruzies of er is sprake van agressie thuis.
- Je probeert zoveel mogelijk te voorkomen dat je ouders boos op je worden of dat je ouders onderling ruzie krijgen.
- Je hebt een sterk gevoel van verantwoordelijkheid doordat je ouder(s) deze verantwoordelijk niet op zich neemt.
Tijd voor mijzelf
Je hebt waarschijnlijk op jonge leeftijd al een groot verantwoordelijkheidsgevoel gekregen. Dit is niet altijd verkeerd, maar het mag niet ten koste van jezelf gaan. Het is prima om af en toe je vader of moeder te helpen, maar je moet ook voldoende tijd overhouden voor je huiswerk, hobby’s of tijd met je vrienden. Twijfel je of je te veel taken hebt thuis? Praat hier dan eens met iemand uit je omgeving over om te horen hoe zij hierover denken.
Grenzen aangeven
Het is heel begrijpelijk dat je het lastig vindt om nee te zeggen tegen je vader of moeder. Door voor jezelf te kiezen kan je het gevoel hebben dat je je ouder in de steek laat. Hoe lastig het soms ook is, het is belangrijk om je eigen grenzen aan te geven. Als er in jouw thuissituatie weinig ruimte is voor jouw behoeften kan het zijn dat je ook in andere sociale situaties (op werk, school of bij vrienden) moeite hebt met het aangeven en bewaken van je grenzen. Het kan helpen om hierover te praten met je ouder of andere mensen in je omgeving.
Opbouwen van relaties
Het opgroeien in een stressvolle thuissituatie kan ervoor zorgen dat je moeite hebt met emoties en relaties aangaan. Misschien vind je het lastig om jezelf open te stellen voor anderen omdat je jezelf niet goed genoeg vindt, bang bent voor afwijzing of moeite hebt om anderen te vertrouwen. Deze gevoelens en angsten staan het opbouwen van relaties in de weg. Ook hierbij is het belangrijk om erover te praten. Het bespreken kan jou helpen om je open te stellen voor de ander.
Loslaten en loyaliteit
Als je ouder wordt ga je steeds meer je eigen leven leiden. Het is een logische stap dat je dan ook een keer uit huis gaat. Dit kan verschillende gevoelens veroorzaken. Het kan je een gevoel van opluchting geven, maar ook een gevoel van eenzaamheid, schuld of spanning. Waarschijnlijk heb je sterke gevoelens van loyaliteit richting je moeder en zusje. Maar misschien vraag je je ook wel af hoe je eigenlijk goed voor jezelf zorgt als je altijd voor anderen hebt gezorgd. Het is belangrijk om je zorgen met je ouder of iemand anders in je omgeving te bespreken en hulp te vragen bij dingen die je moeilijk vindt.
Kan ik het zelf ook krijgen?
Als je vader of moeder psychische en/of verslavingsproblemen heeft, betekent dit niet meteen dat jij op latere leeftijd zelf ook problemen zult krijgen. Het kan wel zijn dat je er gevoeliger voor bent dan andere mensen. Naast aanleg zijn er ook andere factoren die daarbij een rol spelen, zoals opvoeding, de hoeveelheid stress die je meemaakt, je karaktereigenschappen en het contact dat je hebt met belangrijke mensen om je heen. Er zijn verschillende dingen die je kunt doen om de kans te verkleinen dat je zelf ook problemen krijgt. Kijk hiervoor eens bij ‘Hoe zorg ik voor mijzelf?’.